Assertivitet

Voor jezelf opkomen, je wensen kenbaar maken, jezelf handhaven in een groep, een weerwoord hebben; nee durven zeggen: voor de meeste mensen de gewoonste zaak van de wereld. Voor mensen met een verstandelijke beperking niet. Te weinig contact met zichzelf en de omgeving leidt tot een laag gevoel van eigenwaarde. Hierdoor richt de cliënt zich in de meeste gevallen op de ander.

Met behulp van Non-verbale werkvormen leert de cliënt zijn eigen grenzen kennen en die van de omgeving. Hij ervaart wat het is om een keuze te hebben en daar ook gebruik van te maken in het dagelijks leven.

 

Emancipatorisch werken

De kracht van non-verbale werkvormen vanuit het principe denken-voelen-doen ligt in het ontrafelen van de communicatie tussen de verstandelijk beperkte mens en zijn omgeving. De persoon zelf leert daarin een actieve rol te hebben; zelf keuzes te hebben en te durven maken. De methode kan een goede ondersteuning bieden bij emancipatorisch werk omdat zij transparantie aanbrengt in het gedrag van de cliënt. Deze geeft verbaal immers een reactie die eerder tot doel heeft de ander tevreden te stellen, dan de eigen wensen weer te geven.

Non-verbale werkvormen helpt deze valkuil in emancipatorisch werk te ondervangen.

 

Rouwverwerking

'Het litteken gaat niet weg, maar het jeukt een beetje'

De dood is voor iemand met een verstandelijke beperking moeilijk te begrijpen. Het rouwproces verloopt langzamer en het duurt vaak lang voordat de verstandelijk gehandicapte begrijpt dat de overleden persoon er niet meer is. Voor de omgeving is inleving in het niveau van de belevingswereld een eerste vereiste om met de betrokkene te communiceren en te kunnen helpen met de verwerking. Naast de dood zijn er ook andere gebeurtenissen die rouw teweeg kunnen brengen zoals afscheid, uithuisplaatsing, verandering van omgeving, een andere school, etc.Door te werken vanuit het denken-voelen-doen principe ontstaat in de eerste plaats dit noodzakelijke contact en kan vervolgens samen toegewerkt worden naar het delen van de rouw. Het verdriet krijgt een plaats; het contact met zichzelf en de omgeving wordt hersteld en de cliënt krijgt weer grip op zijn leven, naast het verdriet en het gemis. Het delen van de rouwverwerking is vaak op praktisch concreet niveau: tekenen (het werkboek) is een goed middel om emoties/rouw te verwerken, te delen.

 

Seksueel misbruik

Het gaat hier om Non-verbale werkvormen en seksueel misbruik bij mensen met een verstandelijke beperking.

De hulpvraag bij seksueel misbruik kan heel divers zijn, variërend van depressieve klachten, een negatief lichaamsbeeld, dissociatie en agressie tot moeilijkheden met begrenzingen.

De methode Non-verbale werkvormen richt zich a priori op herstel van het gewone leven. Het gewicht ligt daarbij niet direct op de verwerking, maar op het geven van een plek van de blokkades. Door met de cliënt te werken vanuit het denken-voelen-doen principe leert deze meer inzicht te krijgen in oorzaak en gevolg en vat te krijgen op het eigen leven. Vanuit kwetsbaarheid leert de cliënt het zelfbeeld te versterken en grip te krijgen op het eigen gedrag en dat van anderen. De cliënt staat daarin niet alleen: het eigen netwerk en de omgeving worden in de methode betrokken.

Hierdoor ontstaat:

• meer inzicht in het eigen systeem

• onderkenning van de positieve elementen uit het eigen netwerk​